10 việc kế toán cần làm để áp dụng Thông tư 99/2025/TT-BTC hiệu quả

10 việc kế toán cần làm để áp dụng Thông tư 99/2025/TT-BTC hiệu quả

Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì khi Thông tư 99/2025/TT-BTC có hiệu lực? Xem ngay 10 bước kế toán cần làm để chuyển đổi hệ thống nhanh và chính xác.

Thông tư 99/2025/TT-BTC – Bước chuyển lớn trong chế độ kế toán doanh nghiệp

Bộ Tài chính ban hành Thông tư 99/2025/TT-BTC, thay thế Thông tư 200/2014/TT-BTC, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong việc chuẩn hóa và hiện đại hóa chế độ kế toán doanh nghiệp tại Việt Nam.
Thông tư mới hướng đến mục tiêu nâng cao tính minh bạch, thống nhất và khả năng so sánh thông tin tài chính; đây là nền tảng quan trọng cho doanh nghiệp trong kỷ nguyên số hóa.

Dù không thay đổi hoàn toàn bản chất kế toán, nhưng Thông tư 99/2025/TT-BTC mang đến nhiều điều chỉnh đáng kể về hệ thống tài khoản, phương pháp ghi nhận, và cấu trúc báo cáo tài chính. Vì vậy, kế toán viên và doanh nghiệp cần chủ động rà soát, cập nhật và chuẩn bị kỹ lưỡng để đảm bảo tuân thủ đúng quy định ngay khi thông tư có hiệu lực.

Thông tư 99/2025/TT-BTC

10 việc kế toán cần làm để sẵn sàng áp dụng Thông tư 99/2025/TT-BTC

Thông tư 99/2025/TT-BTC sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2026, dưới đây là 10 việc kế toán cần chuẩn bị để sẵn sàng áp dụng:

Rà soát hệ thống tài khoản và sổ sách kế toán hiện hành

Doanh nghiệp cần đối chiếu danh mục tài khoản hiện tại với danh mục mới theo Thông tư 99, xác định các tài khoản bị thay đổi, gộp hoặc tách mới.

Bước này rất quan trọng để điều chỉnh hệ thống kế toán, phần mềm và quy trình ghi nhận, giúp đảm bảo tính thống nhất và chính xác khi chuyển đổi.

Cập nhật chính sách kế toán nội bộ

Mỗi doanh nghiệp có đặc thù hoạt động khác nhau, do đó cần ban hành lại chính sách kế toán nội bộ phù hợp với quy định mới.

Một số điểm cần rà soát kỹ gồm: nguyên tắc ghi nhận doanh thu – chi phí, phân loại tài sản, công cụ dụng cụ, và trích khấu hao. Chính sách rõ ràng sẽ giúp kế toán thực hiện thống nhất, đúng quy định.

Đánh giá và cập nhật phần mềm kế toán

Thông tư 99 có sự thay đổi về cấu trúc tài khoản, biểu mẫu và cách trình bày báo cáo tài chính, do đó doanh nghiệp nên làm việc sớm với nhà cung cấp phần mềm để cập nhật phiên bản mới. Nếu không kịp thời nâng cấp, có thể dẫn đến sai lệch số liệu hoặc không phù hợp biểu mẫu theo quy định của Bộ Tài chính.

Rà soát lại hệ thống báo cáo tài chính và thuyết minh

Một số chỉ tiêu và cách trình bày trên báo cáo tài chính, thuyết minh báo cáo sẽ được sắp xếp lại theo hướng minh bạch hơn.
Kế toán cần làm quen sớm với mẫu báo cáo mới, tránh lúng túng khi lập báo cáo tài chính đầu tiên theo Thông tư 99.

Tổ chức tập huấn nội bộ cho đội ngũ kế toán

Việc cập nhật thông tư không chỉ dành cho kế toán trưởng mà toàn bộ nhân sự kế toán đều phải nắm rõ.
Doanh nghiệp nên tổ chức buổi đào tạo nội bộ hoặc phát hành tài liệu hướng dẫn chi tiết để đảm bảo mọi thành viên hiểu và áp dụng thống nhất.

Làm việc với kiểm toán và cơ quan thuế

Sự phối hợp sớm với đơn vị kiểm toán độc lập và cán bộ thuế giúp doanh nghiệp nắm rõ định hướng thực hiện, đặc biệt đối với doanh nghiệp có doanh thu lớn, hợp đồng dài hạn hoặc giao dịch liên kết.
Việc trao đổi trước sẽ giảm thiểu rủi ro sai sót trong giai đoạn đầu áp dụng Thông tư 99.

Cập nhật quy trình kiểm soát nội bộ liên quan đến kế toán

Khi thay đổi chế độ kế toán, toàn bộ quy trình phê duyệt chứng từ, hạch toán, ghi sổ, đối chiếu và lập báo cáo cũng cần điều chỉnh.
Một hệ thống kiểm soát nội bộ chặt chẽ sẽ giúp giảm thiểu sai sót và rủi ro gian lận trong quá trình chuyển đổi.

Kiểm tra và cập nhật chứng từ, hóa đơn, hợp đồng

Việc ghi nhận doanh thu, chi phí, tỷ giá hoặc các khoản phải thu – phải trả có thể có điểm khác biệt so với trước đây.
Doanh nghiệp cần đảm bảo các chứng từ kế toán, hợp đồng và hóa đơn phản ánh đúng nội dung mới theo Thông tư 99, tránh tranh chấp và rủi ro pháp lý.

Lập kế hoạch đối chiếu và chuyển đổi số dư đầu kỳ

Trước thời điểm Thông tư 99 có hiệu lực, kế toán cần chốt sổ, xác nhận số dư và lập bảng chuyển đổi giữa tài khoản cũ, mới.
Đây là bước quan trọng để đảm bảo dữ liệu được liên thông chính xác giữa hai kỳ kế toán, tránh sai lệch khi báo cáo tài chính năm đầu tiên theo chế độ mới.

Xây dựng kế hoạch chuyển đổi chi tiết và phân công trách nhiệm

Mọi thay đổi về phần mềm, tài khoản, biểu mẫu, quy trình cần được lập kế hoạch chuyển đổi rõ ràng, có timeline và người phụ trách.
Kế toán trưởng nên là người đầu mối chịu trách nhiệm chung, phối hợp cùng bộ phận CNTT, kiểm toán nội bộ và ban lãnh đạo để giám sát tiến độ và đảm bảo tính đồng bộ trong triển khai.

Thông tư 99/2025/TT-BTC không chỉ là sự thay đổi kỹ thuật, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp tái cấu trúc và nâng cấp hệ thống tài chính – kế toán.

Thay vì “chuyển đổi để tuân thủ”, doanh nghiệp nên coi đây là dịp để nâng cấp tư duy quản trị, chuyển từ “ghi chép để báo cáo” sang “ghi nhận để quản lý hiệu quả”.

Khi doanh nghiệp chuẩn bị kỹ lưỡng, quá trình áp dụng Thông tư 99 sẽ diễn ra thuận lợi, minh bạch và chuyên nghiệp, góp phần nâng cao năng lực quản trị, xây dựng niềm tin với nhà đầu tư, đối tác và cơ quan quản lý.

>>> Xem thêm: Doanh nghiệp cần lưu ý gì khi sử dụng phần mềm kế toán từ 01/01/2026?